Betül Gültekin:
Öğretmenlere Paylaşım Ortamı Sağlamak Üzere Yola Çıktık

Betül Gültekin, 25 yaşında genç, girişimci bir öğretmen. İstanbul’da yaşıyor. Betül Gültekin hem üstün zekalılar öğretmeni, hem “özel yeteneklilerin eğitimi” alanında yüksek lisans öğrencisi, hem de Mektepp projesinin iletişim ve organizasyon sorumlusu. Mektepp; öğrenen merkezli sınıf ortamlarını yaygınlaştırmak amacıyla öğretmenlere içerik ve ortam sağlamayı amaçlayan bir proje. Bir yandan Mektepp.com üzerinden sınıf içi etkinlik fikirleri paylaşılıyor, yani dijital içerik sağlanıyor, bir yandan da organize edilen buluşmalar sayesinde öğretmenlerin uzman kişilerle bir araya gelmeleri sağlanıyor. Betül Gültekin ile buluştuk ve hem öğretmenlik, hem de Mektepp projesi üzerine konuştuk…

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Ben Betül Gültekin. 25 yaşındayım. Anadolu Öğretmen Lisesi mezunuyum. İstanbul Üniversitesi Eğitim Fakültesi Üstün Zekalılar Öğretmenliği bölümünü bitirdim. Eğitimim sırasında birçok kurumda staj yaptım, çalıştım. Bu kurumların arasında üstün zekalılarla ilgili olanlar, etüt merkezi olanlar ve teknoloji temelli olanlar vardı. Üniversite eğitimim sırasında bir dönem öğrenci değişim programı ile Hollanda’ya gittim. Orada da staj deneyimim oldu.

Üniversiteden mezun olduktan sonra bir kolejde düşünme becerileri öğretmenliği yaptım. Sosyal girişimcilik başlıca ilgi alanlarımdan. Üniversitenin son yılında arkadaşlarımla 7-14 yaş arası çocuklar için teknoloji ve yaratıcılık temelli atölyeler düzenlemeye başladık. Ben girişimci ekosistemine bu şekilde dahil oldum. Ekipte iki öğretmen ve iki mühendistik. Amacımız teknoloji ile pedagojiyi bir araya getirmekti. Bu süreçte hem bir eğitim kurumunda çalışıyordum hem de atölye düzenliyorduk. Öğretmenliği tanıdıkça aslında öğretmenlerin kendilerini duyurabileceği bir topluluğa ihtiyaçları olduğunu fark ettik. Öğrenme motivasyonu yüksek, yeni yaklaşımları takip etmek isteyen öğretmenler bir araya gelmek ve deneyimlerini paylaşmak ihtiyacını duyuyorlar. Biz bu ihtiyaç doğrultusunda Mektepp.com’u kurduk. Yaklaşık bir yıldır bu işle meşgulüm. Aynı zamanda Eylül ayı itibariyle Enka Okulları’nda sınıf öğretmeni olarak işe başlayacağım. Bunun yanı sıra İstanbul Üniversitesi’nde Özel Yeteneklilerin Eğitimi bölümünde yüksek lisans öğrencisiyim.

Mektepp.com projesini anlatır mısınız? Ne amaçla kuruldu?

Mektepp.com’u iki öğretmen ve iki mühendis arkadaş birlikte kurduk. Ben iletişim ve organizasyon sorumlusuyum. İngilizce öğretmeni olan Esma Beyza Dolmacı, içerik sorumlusu. Makine mühendisi olan Muammer Dolmacı teknoloji sorumlusu. Ve yine makine mühendisi olan Mehmet Furkan Polat ise iletişim sorumlusu.

Bizim amacımız yeni mezun olan veya öğretmenliğe yeni başlayan kişilerin mesleğe başlarken heveslerinin kırılmaması ve istedikleri kaynaklara kolayca ulaşabilmesi. Tabii bütün kaynakları biz sunmayacağız. Öğretmenler her gün kendi öğrencilerinden, velilerinden, çevrelerinden pek çok şey öğreniyor. Bu tecrübeleri paylaşabilecekleri bir platform yaratmak istedik. En büyük paylaşım konumuz da sınıf içi etkinlikler. Çünkü öğretmenler her konu için sürekli aktivite arıyorlar. Bunun için güzel organize edilmiş Türkçe bir site olmalı dedik, bunun için çabaladık. Şu anda da yayındayız.

İleride aplikasyon olarak da kullanılabilecek; ismimizdeki “epp” kısmının esprisi oydu aslında. Bunların dışında ayda bir kez öğretmen buluşmaları düzenliyoruz. Amacımız akademiden kopmamayı sağlamak. Genelde akademisyenlerden ya da işinde uzman olan kişilerden paylaşım yapmalarını rica ediyoruz. Bizim buluşmalarımızı seminerlerden ayıran nokta da şu; buluşmaların hemen arkasından öğretmenlerin sınıflarına taşıyabilecekleri şeyleri içeren workshop’lar yapıyoruz. Kendi deneyimlerimizden de yola çıkarak şunu düşündük; zaman zaman seminerlere gidiyoruz, çok güzel şeyler dinliyoruz ama sınıfa yansıtacağımız şeyler bulamayabiliyoruz. Seminerin hemen arkasından bir workshop olsa ve birkaç öğretmen aynı masaya oturup bunlara kafa yorsa çok güzel şeyler çıkar diye düşündük. Hatta bunun arkasından sanalda deneyim paylaşımı da yapabiliyoruz. Böyle güzel bir silsile oluyor, iş aksiyona dökülmüş oluyor.

Buluşmalar İstanbul’da mı gerçekleşiyor?

Şimdilik sadece İstanbul’da oluyor buluşmalar. Ancak herkesin izleyebilmesi için canlı yayınlar yapmaya başladık. Instagram ve Facebook üzerinden canlı yayınlarımız izlenebilir.

Mektepp.com nasıl işliyor? Türkiye’nin dört bir yanından öğretmenler buraya bilgi girişi yapabilecekler sanırım, öyle değil mi?

Bütün öğretmenler ücretsiz olarak siteye üye olabilirler. Üye oldukları takdirde içerik yükleyebiliyorlar. Birkaç kriterimiz var tabii ki, bunları “kriterlerimiz” bölümünden görebilirsiniz. En temel kriterimiz, öğrencinin etkinlik sırasında aktif olması. Öğrencinin rol almadığı aktiviteyi kabul etmek istemiyoruz. Böyle bir içerik yükleyen öğretmen olursa geribildirimde bulunuyoruz. “Öğrenci katılımı eksik ama şu şekilde tamamlanabilir” şeklinde öneri de sunabiliyoruz. İkinci temel kriterimiz de yaratıcılık odaklı olması. Her öğrenciden farklı ürün çıksın, her biri kendini yansıtsın istiyoruz. Diğer birkaç kriterimiz de sitede var. Olmaması gereken unsurlar ise cinsiyetçi yaklaşımlar, siyasi söylemler ve yaş düzeyine uygun olmayan içerikler.

Mektepp.com için bir destek aldınız, biraz ondan bahseder misiniz?

Evet, jüride aralarında Emin Çapa, Batuhan Aydagül ve Kerem Alper’in de bulunduğu İmece isimli sosyal platformdan, “nitelikli eğitim” programından destek almaya hak kazandık. Ekibimizin adı Minizma idi. Ülkemizde eğitim ile ilgili bu tip desteklerin olması bizi mutlu ediyor.

Genel anlamda öğretmenlerin rolü, motivasyonu ile ilgili neler söylemek istersiniz?

Birçok durumda, sıkıntılar yaşandığında insanlar öğretmenleri suçlayarak işin içinden çıkmaya çalışıyorlar. Öğretmenlere çok ağır bir sorumluluk yükleniyor. Her şey öğretmende bitmiyor ama öğretmen çok şeyi halledebilir diye düşünüyorum. Eğer öğretmenin iç motivasyonu yüksekse birçok sorunu kendi çabasıyla aşabilir. O nedenle öğretmenlere yardımcı olmak, bazen de ilham olmak gerekir diye düşünüyorum.

Öğretmen adaylarına ve öğretmenlere önerileriniz var mı?

Tabii ki mektepp.com’da aktif üye olmalarını öneririm öncelikle. Bunun dışında öğretmenlerin öğrenciyle arasındaki mesafeyi kapatmasını önerebilirim. Ben aslında öğrencileriyle arasında çok yaş farkı olmayan bir öğretmenim ama buna rağmen bazen iletişim kurmakta zorlanabiliyorum. Bu açığı kapatabilmek için sürekli günceli takip ediyorum, çeşitli kaynakları okuyorum. Bence bunu her öğretmen yapmalı.

Anne-babalara neler önerirsiniz?

Benim dokuz yaşımda bir kardeşim var. Anne değilim ama dokuz yıllık bir abla olarak çeşitli şeyleri deneyimledim. Çocuklar oyunu çok sevdiği için hemen hemen her sorunu oyunla halledebileceğimizi düşünüyorum. Birçok durumu oyunlaştırarak çözmek mümkün. Mektepp’te de o nedenle birçok konu oyun şeklinde işleniyor.

Bir üstün zekalılar öğretmeni olarak üstün zekalı çocukların ailelerine yönelik önerileriniz var mı?

Yanlış bilinen birkaç şey var. Birincisi; üstün zekalı öğrenci eşit değildir çalışkan öğrenci. İkincisi; her çocuk her konuda üstün olamaz. Üstün zekalı ve yetenekli bir öğrenci fen alanında çok iyiyken dil alanında kötü olabilir. Ailelerin bunu yadırgamamaları gerekiyor. Üstün zekalı öğrenciye bu etiketi yapıştırıp bunu her yerde söylemek ona yarardan çok zarar getirebilir. Yani çocuğuna potansiyelini fark ettirmeliyiz ama bu ona bazen ağır bir sorumluluk olarak da yansıyor. “Ben üstün zekalıyım o halde her şeyi yapabilmeliyim” şeklinde düşünmesine de neden olabilir. Ya da aksine, “ben zaten üstün zekalıyım çalışmama gerek yok” gibi bir düşünceye de yol açabilir. Potansiyeli fark ettirirken bu çizgiyi korumak önemli.

Üstün zekalı çocukların tanılanmasında en büyük rolü aile oynuyor. Ailelerin gözlemleri, öğretmenleriyle iletişimde kalmaları tanılanma sürecini kolaylaştıracaktır. Ancak çocuk üstün zekalı olduğu halde aile fark etmeyebilir. O tip durumlarda da öğretmen fark edip RAM (Rehberlik Araştırma Merkezi) ile irtibata geçebiliyor. Zaten çocuğun BİLSEM’e (Bilim ve Sanat Eğitim Merkezi) gidebilmesi için öğretmenin tavsiye etmiş olması ve bir test yapılmış olması gerekiyor. Tabii RAM’a doğrudan başvuran aileler de olabiliyor. Bilsemli olup üstün zekalı olmayan bir çocuk da olabilir ya da Bilsem sınavını geçemediği halde üstün zekalı da olabilir. Tüm bunların dışında farklı tanı testleri de var. Kısacası doğru sonuçlar almak için sürecin doğru yönetilmesi önemli.

Çocuğunun üstün zekalı olup olmadığını merak eden ailelere neler söylemek istersiniz?

Üstün zekalılık testleri genellikle çocuğu yaşıtlarıyla karşılaştırarak ölçüm yapar. Belli becerilerde yaşıtlarının %98’inden üstün ise çocuk “üstün zekalı” kabul ediliyor. Şu noktaya dikkat etmek lazım; insanlar kendi çocukluklarıyla karşılaştırınca şu anki çocuklar üstün gelebilir çünkü zamanımızdaki değişikliklerle çocukların refleksleri, tepkileri de değişti. Eski ile yeniyi kıyaslayıp hemen bu çocuk üstün zekalıdır demek doğru değil. Ancak yaşıtlarına göre belirgin bir farklılık varsa, aileler test yaptırabilirler. Bu testten önce çocuğu çalıştırmamalılar, özel kitaplar almamalılar. Doğal akışında, baskı kurmadan test yaptırmalılar.

Üstün zekalı çocuklar için çeşitli imkanlar var. Örneğin BİLSEM’ler var, ayrıca okullarda destek odaları açtırılabilir- ki bu yasal bir hak. Ayrıca özel okulların, özel kurumların sağladığı çeşitli imkanlar var. Bazı üniversitelerde üstün zekalılar ile ilgili bölümler ve yüksek lisans programları var, o bölümlerin hocalarına ulaşılabilir.

Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?

Mektepp olarak çok yeni bir projeyiz, her türlü geri bildirime açığız. Her öğretmenin farklı etkinlikleri vardır, eğer onları paylaşmak isterlerse memnuniyetle diğer insanlara ulaştırmak isteriz. Paylaşım toplantılarımıza da bekleriz. Projemizde yenilikler oldukça sosyal medya hesaplarımızdan duyuracağız. Eğitimcilerle yaptığınız röportajları ilgiyle okuyoruz. EgitimciRoportaji.com’a bize bu güzel fırsatı tanıdığı için çok teşekkür ederiz.

Röportaj: Gamze Er

Fotoğraflar: Hazal Parlak